Deze pagina is altijd in ontwikkeling. Laatste update: juni 2022
Net als alle andere dieren, en mensen, willen konijnen ook graag een fijne plek die zij hun thuis kunnen noemen. Voordat je een keuze kan maken over wat voor verblijf je nodig hebt is het eerst belangrijk om te weten hoe groot de konijnen zijn als ze volwassen zijn én hoeveel konijnen er komen wonen in het verblijf.
Soorten verblijven
Er zijn vele manieren om konijnen te houden en hun een fijn, ruim huis te geven. Hieronder zijn verschillende mogelijkheden uitgewerkt om jou een eindje op weg te helpen.
Binnen: los in huis
De eerste mogelijkheid om konijnen te houden is los in huis. Denk bijvoorbeeld aan kat of hond die los in huis loopt, dit kunnen konijnen ook heel goed! Konijnen zijn vanuit zichzelf vaak al zindelijk en als zij dit (nog) niet zijn kunnen zij dit wel heel goed leren. Ze willen wel graag nog een eigen plekje in huis, bijvoorbeeld een bench of opfokbak. Hier kunnen ze rustig (hooi) eten, water drinken en uitrusten als zij even geen zin hebben in mensen. Als je jouw konijnen los in huis wilt houden is het wel belangrijk om het huis konijn proof te maken. Alle kabels moeten bijvoorbeeld van de grond af gehaald worden, (houten) meubels hebben vaak een vorm van bescherming nodig en je moet opletten of er geen kamerplanten binnen staan in konijnen bereik die giftig zijn.
Binnen: eigen kamer
In plaats van de konijnen door het hele huis los te laten lopen, kunnen zij bijvoorbeeld ook een eigen (slaap)kamer krijgen. Het voordeel hiervan is dat zij nog steeds een grote ruimte hebben om lekker rond te lopen, maar dat alleen die ene kamer konijn-proof gemaakt hoeft te worden.
Binnen: in een verblijf
De meeste konijnen die binnen gehouden worden zitten in een konijnenhok. Een ruim konijnenhok kan een goede optie zijn, mits de dieren meerdere uren per dag de kans krijgen en ruimte hebben om vrij te lopen. Veel konijnenhokken die in dierenwinkels verkocht worden zijn helaas te klein. Let dus goed op wat je koopt. Een voorbeeld van goede betaalbare konijnenhokken zijn draadkubus kooien. Bij Dierdocent hebben wij de draadkubus verblijven van Kavee cage uit België. Ook kan je als je een beetje handig bent natuurlijk zelf een verblijf maken.
Buiten: konijnenheuvel
De meest natuurlijke manier om konijnen te houden, dus de manier die het meest lijkt op hoe konijnen in het wild leven, is een konijnenheuvel. Een konijnenheuvel is een grote, met gaas omheinde, ruimte in de tuin met één of meer ‘bergen’ zand erin. In de bergen zand zijn op verschillende plekken buizen gestoken waar de konijnen doorheen kunnen lopen. Zo worden de tunnels die zij maken in de natuur nagebootst. Bij een konijnenheuvel is het belangrijk dat het gaas waarmee de heuvel omheind is diep de grond in gaat (minstens een meter) en het liefst ook op een meter diep wordt ingegraven. Zo voorkom je dat, wanneer de konijnen gaan graven in de heuvel, de dieren kunnen ontsnappen.
Buiten: in een verblijf
Voor een buitenverblijf gelden veelal dezelfde eisen als voor een binnenverblijf. Bij een buitenverblijf is het echter ook belangrijk dat er gedacht wordt om een goede beschutte, warme plek in de winter en een lekker koele schaduwplek in de zomer waar de dieren zich naartoe kunnen terugtrekken. Ook bij een buitenverblijf is het belangrijk dat konijnen meerdere uren per dag toegang hebben tot een uitloop.
Formaat van het verblijf
Het is voor konijnen enorm belangrijk dat zij voldoende ruimte hebben in hun verblijf. Ieder konijn moet in zijn verblijf minstens drie keer kunnen springen, in alle richtingen languit kunnen liggen en helemaal rechtop kunnen staan.
Daarnaast moeten de konijnen meerdere uren per dag in een ruime uitloop/ren kunnen spelen. Ze moeten minimaal vier uur per dag toegang hebben tot deze losloop ruimte, idealiter twee uur ’s ochtends en twee uur aan het eind van de middag of ’s avonds
Om het oppervlakte, en een suggestie voor lengte en dieptematen, van jouw verblijf te berekenen kan je de onderstaande konijnenhokcalculator van Dierdocent gebruiken.
Voorwaarden van de konijnenhok calculator:
1.1 Minimaal 1 m² bodemoppervlak per dwerg- of klein konijn
1.2 Minimaal 2 m² bodemoppervlak per middelgroot konijn
1.3 Minimaal 3 m² bodemoppervlak per groot konijn (5 kilo en zwaarder)
2.1 Dak en zijwanden minimaal 50cm hoog voor een dwerg-, of klein konijn
2.2 Dak en zijwanden minimaal 70cm hoog voor een middelgroot konijn
2.3 Dak en zijwanden minimaal 100cm hoog voor een groot konijn (5 kilo en zwaarder)
3.1 De diepte van het verblijf is minimaal 50cm voor een dwerg-, of klein konijn
3.2 De diepte van het verblijf is minimaal 70cm voor een middelgroot konijn
3.3 De diepte van het verblijf is minimaal 100cm voor een groot konijn
4. Dit verblijf is niet de enige woonplek van de konijnen. Naast dit verblijf hebben zij minstens vier uur per dag toegang tot een ruime uitloop, zoals een (woon)kamer of (een deel van een) konijnveilige tuin. De uitloop van de konijnen dient minimaal 8 m ² groot te zijn.
De automatische konijnenhokcalculator is nog niet beschikbaar.
Tot die tijd kan je de bovenstaande richtlijnen gebruiken om zelf het formaat van het verblijf uit te rekenen.
Voorwaarden van de konijnenhok calculator:
1.1 Minimaal 4 m² bodemoppervlak per dwerg- of klein konijn
1.2 Minimaal 5 m² bodemoppervlak per middelgroot konijn
1.3 Minimaal 6 m² bodemoppervlak per groot konijn (5 kilo en zwaarder)
2.1 Dak en zijwanden minimaal 50cm hoog voor een dwerg-, of klein konijn
2.2 Dak en zijwanden minimaal 70cm hoog voor een middelgroot konijn
2.3 Dak en zijwanden minimaal 100cm hoog voor een groot konijn (5 kilo en zwaarder)
3.1 De diepte van het verblijf is minimaal 50cm voor een dwerg-, of klein konijn
3.2 De diepte van het verblijf is minimaal 70cm voor een middelgroot konijn
3.3 De diepte van het verblijf is minimaal 100cm voor een groot konijn
De automatische konijnenhokcalculator is nog niet beschikbaar.
Tot die tijd kan je de bovenstaande richtlijnen gebruiken om zelf het formaat van het verblijf uit te rekenen.
Let op: in dierenwinkels worden veel hokken en kooien verkocht als konijnenhok, terwijl deze niet het juiste formaat hebben voor konijnen.
Inrichting
Naast een goed formaat is een goede inrichting ook belangrijk om je konijnen gelukkig te houden.
Bodembedekking
Er zijn verschillende soorten bodembedekkers die geschikt zijn voor konijnen. Gebruik altijd een zacht en stofvrije bodembedekking voor konijnen. Voor binnen kan je bijvoorbeeld gebruik maken van papierkorrels / -snippers, fleece liners, kleden en/of tapijttegels. Als je stof gebruikt als bodembedekking is het extra belangrijk om één of meerdere toiletten in het verblijf te zetten. Konijnen buiten kunnen comfortabel gehouden worden op prut/gras bodem (mits er gaas is ingegraven) of op tegels. Zorg er voor dat in het nachthok wel bodembedekking ligt, gezien dit zorgt voor isolatie. Zeker in de winter is dit belangrijk. Bodembedekkers zijn minder geschikt voor buiten, de voorkeur is om iets anders te kiezen, zoals een combinatie van papierkorrels, stro en hooi. Gezien stro scherp en puntig kan zijn wordt aangeraden om op de strolaag, indien deze gebruikt word, een laag hooi te leggen.
Schuilplaatsen
Konijnen zijn prooidieren en schuilplaatsen zijn daarom heel belangrijk voor ze. Hier voelen zij zich veilig en kunnen zij zich comfortabel terug trekken. Een konijn met genoeg schuilplaatsen in zijn verblijf voelt zich fijner en veiliger, en zal daarom ook meer durven onderzoeken. Zorg dat schuilplaatsen een in- en uitgang hebben en groot genoeg zijn voor alle konijnen om comfortabel in te kunnen zitten. Het hebben van een aparte in- en uitgang is belangrijk voor de dieren om elkaar makkelijk te kunnen ontlopen indien nodig. Zorg ervoor dat er altijd een schuilplaats meer is dan het totaal aantal konijnen. Heb je twee konijnen, dan heb je dus drie schuilplaatsen nodig.
Waterbak / -fles
Constante toegang tot vers water is voor iedereen belangrijk. Zorg dus voor voldoende mogelijkheden om schoon water te kunnen drinken. Konijnen drinken over het algemeen liever uit een bak dan uit een fles
Kiezen voor een waterbak of waterfles?
Tip: bied zowel een waterbak als waterfles aan. Zo kan je zien waar jouw konijnen het liefst uit drinken. Als er uit een van de twee niet gedronken word kan deze, indien gewenst, weggehaald worden uit het verblijf.
Hooiruif / -bal / -zak
Net als constante toegang tot water moeten konijnen ook altijd toegang hebben tot schoon hooi. Waarom wordt in het hoofdstuk over voeding uitgelegd. Om het hooi schoon te houden kan een hooiruif, hooibal of hooizak opgehangen worden. Hooi moet altijd makkelijk te eten zijn voor konijnen. Zorg dat het hooi nog makkelijk uit de houder komt.
Waar het hooi ophangen?
Tip: Hang het hooi bij/in het toilet, gezien konijnen graag keutelen/plassen tijdens het eten.
Voerbak
Naast een waterbak / -fles en hooiruif is ook een voerbak een handige investering om brokjes en groenvoer van de vloer te houden als het konijn aan het eten is. Je kan droogvoer ook een keer rondstrooien door het verblijf of aanbieden in een voerpuzzel om jouw konijn extra uit te dagen en om verveling tegen te gaan.
Konijnentoilet
Konijnen zijn heel goed zindelijk te krijgen, en zijn vaak vanuit zichzelf al redelijk zindelijk. Het gebruik van een konijnentoilet is dan ook aan te raden, om het verblijf gemakkelijk schoon te houden. Gebruik in het toilet een andere bodembedekker dan in de rest van het verblijf, zodat het konijn weet wat een toilet is en wat niet. Ook is belangrijk dat het toilet groot genoeg is. Hoektoiletjes te koop in dierenwinkels zijn eigenlijk altijd te klein. Een simpele kattenbak is een beter keuze. Ook kan de bodem van een binnenkooi gebruikt worden als toilet of een lekbak van een wasmachine. Hoe groter het konijn hoe groter zijn toilet moet zijn. Als het konijn het toilet te klein vind zal hij deze niet gebruiken.
Knaagspeelgoed
Knagen is heel belangrijk voor konijnen. Hun tanden groeien altijd door en door te knagen slijten de tanden af. Geschikt knaagspeelgoed mag dan ook niet ontbreken. Denk aan houten balletjes, wilgenballen, grasmatten, toiletrollen gevuld met hooi en wilgenbruggen. Wilgenbruggen kunnen ook gebruikt worden als een fijne schuilplaats.
Graafbak
Konijnen zijn echte gravers. Een graafbak wordt dan ook zeer op prijs gesteld door ze! Een graafbak kan in allerlei vormen en maten voorkomen. Van een grote kartonnen doos met papiersnippers tot een simpele kinderzandbak met speelzand tot een ruime ingegraven zandbak in de tuin.
Andere speeltjes en spelletjes
Hoewel veel mensen het zich nog niet realiseren, zijn konijnen slimme dieren. Denkspelletjes / voerspelletjes en het leren van trucjes vinden ze dan ook erg leuk om samen met jou te doen. Er zijn verschillende boeken over het trainen van konijnen. Zorg er wel voor dat je altijd traint op een manier die gewenst gedrag beloont. Konijnen snappen straffen niet en zij reageren hier dan ook erg slecht op. Het is dan ook belangrijk om konijnen nooit te straffen, maar om ongewenst gedrag te negeren.
Bronnen
- Eigen ervaring en kennis
- LICG. (2021). Opgehaald van Konijn: https://www.licg.nl/konijnen-en-knaagdieren/konijn/
- Muntz, B. (2017). High five met je konijn. Hilversum: Animal Academy.
- Ongehoord. (2022). Opgehaald van Het natuurlijke leven van een konijn: https://www.ongehoord.info/onderzoek/konijnen/natuurlijk-leven/
- KidsZoo. (2022). Opgehaald van European Rabbit: https://kidszoo.org/our-animals/european-rabbit/
- AnimalCorner. (2021). Opgehaald van Wild Rabbits: https://animalcorner.org/animals/wild-rabbits/
- Levende Have. (onbekend). Opgehaald van Konijnen en huisvesting: https://www.levendehave.nl/dierenwikis/konijnen/konijnen-en-huisvesting