Deze pagina is constant in ontwikkeling. Laatste update: oktober 2022

Tamme rat

Ratjes in het kort

Tamme ratten zijn erg leuke dieren die veel mensen raar genoeg toch vaak nog spannend vinden. Het zijn robuuste, lekker brutale, beestjes die ook zeer geschikt zijn voor kinderen om mee te spelen. Ze kunnen erg tam worden en vanwege hun hoge intelligentie vinden ze het ook erg leuk om trucjes van, en met, jou te leren!

Leeftijd: Gemiddeld tot 2 jaar
Grootte: 21 tot 29 cm zonder staart; 200 tot 600 gram
Wanneer actief: Voornamelijk tijdens schemer
Alleen of samen?: Samen, in groepen van minstens drie dieren

Lees je van tevoren goed in om zeker te weten dat ratjes de huisdieren zijn die jij zoekt!

Vind hier alles wat je wilt weten over tamme ratjes!

Ratjes en kinderen

Jonge kinderen
De robuuste aard van ratten maakt dat zij ook voor jonge kinderen verrassend geschikt zijn om de interactie mee aan te gaan. Als de ratten goed zijn gesocialiseerd als baby en thuis hebben kunnen wennen aan hun nieuwe verblijf en nieuwe baasjes, kunnen ook jonge kinderen onder toezicht met de ratten spelen.

Oudere kinderen
Ook voor oudere kinderen zijn ratten erg leuke maatjes. Ze zijn heel goed te trainen en bouwen echt een band op met de mensen waar de dieren vaak mee spelen.

Tamme rat die wordt gevoerd op schoot

Wat is een tamme rat

Ratten zijn knaagdieren die behoren tot de familie van muisachtigen. De tamme ratten (Rattus norvegicus domesticus) die wij houden als huisdier zijn afstammelingen van de wilde bruine rat (Rattus norvegicus). De tamme rat is echter in veel meer kleuren te vinden dan alleen in bruin. Als de dieren bij een goede fokker vandaan komen zijn ze goed gewend aan mensen en zullen zij niet snel bijten.

Ratten in het wild

Herkomst 
Bruine ratten, de wilde variant van de tamme ratten die wij tegenwoordig als huisdier houden, komen van oorsprong uit Oost-Azië, maar hebben zich in de loop van de tijd over bijna de hele wereld verspreid. Ze wonen graag nabij mensen, en waar mensen te vinden zijn, zijn ook bijna altijd wel ratten in de buurt te vinden.

Leefomgeving
Wilde ratten leven eigenlijk overal en waar dan ook. Ze kunnen zich extreem goed aanpassen, en hebben er voor gekozen zich voornamelijk te bevinden in leefgebieden naast de mens. 

Groepen
Ratten zijn groepsdieren. In het wild leven ze samen in groepen van tot wel 150 dieren, als de voedselvoorziening dit toe staat. In deze grote groep bestaan er subgroepen, van ratten die veel met elkaar optrekken. Dit kunnen paren, harems, uniseks groepen of groepen van single mannen en/of vrouwen zijn

Wanneer actief?
Ratten zijn in het wild voornamelijk in de ochtend en avondschemer actief. Als huisdier zullen zij ook wennen aan het ritme van de eigenaren als het aan komt op speeltijd en voertijd, en kunnen hun ritme daar op aanpassen. Zo zijn ze wakker als ze weten dat ze (bijna) eten krijgen of het tijd is om te spelen met de mensen.

Rassen / kleuren

Tamme ratten zijn waarschijnlijk voortgekomen uit mooie kleuren lab ratten die mensen hebben gehouden als huisdier. De mens fokt al jaren met deze dieren, en er zijn tegenwoordig vele kleuren en tekeningen te vinden. Eén rat kan zelfs meerdere tekeningen hebben!

Effe kleuren

  • Agouti / wildkleur
  • Amerikaans blauw
  • Amerikaans mink
  • Beige
  • Champagne
  • Chocolate
  • Coffee
  • Duifgrijs
  • Engels blauw
  • Havana
  • Lavendel
  • Lilac
  • Mink
  • Pearl
  • Platinum
  • Russisch beige
  • Russisch blauw
  • Russisch pearl
  • Zilverblauw
  • Zwart

Tekeningen

  • Amerikaans berken
  • Bareback
  • Berken
  • Bles
  • Bont
  • Downunder
  • Effen
  • Essex
  • Gemaskerd
  • Gemaskerd essex
  • Husky
  • Gemaskerd husky
  • Ier
  • Japanner
  • Spot
  • Variberken
Zwart berken spot downunder gewoon oor rat

Dumbo
Naast verschillende kleuren bestaan er ook dumbo ratten. Dumbo ratten zijn ratten waarvan de oren groter zijn dan bij normale ratten en lager op de kop staan. De dumbo oren zijn een genetische mutatie en de afwijking is vernoemd naar het olifantje Dumbo (Dombo in het Nederlands). 

Rattengroepen en koppelen

Ratten zijn groepsdieren en moeten met minimaal twee andere soortgenoten gehouden worden. Uit onderzoek is gebleken dat ratten die met z’n tweeën leven, evenveel eenzaamheid ervaren als ratten die alleen wonen. Pas wanneer ze met z’n drieën zijn wordt dit gevoel voor ze minder (Lees het onderzoek hier).

Drie ratten nieuwsgierig tegen de tralies aan


Groepssamenstellingen
Ratten zijn heel sociaal en kunnen goed overweg in zowel een groep met alleen vrouwen of alleen mannen. Een groep vrouwen met één of soms zelfs meerdere gecastreerde mannen kan ook goed gaan. Wel is het belangrijk dat de dieren rustig aan gekoppeld worden aan elkaar. 

Koppelen
Voor tips over het koppelen van ratten verwijs ik je naar de koppelgids van tammeratten.nl.

Verblijfsformaat

Gebruik de onderstaande rattenkooicalculator om achter de juiste verblijfsgrootte te komen voor jouw ratjes. Ook kan je verschillende bekende verblijven automatisch invullen via het drop down menu bij “kooiselectie”.

Voorwaarden van de rattenkooicalculator:
1. Minimaal 115 dm3 per rat
2. Minimaal 0,5 m² bodemoppervlak
3. Minimaal 70cm hoog
4. Maximale tralieafstand van 2cm.

 cm
 cm
 cm
 dm3/liter
 m2
 mm

Verblijfsinrichting

Groepsdieren
Ratten zijn groepsdieren en moeten samen met minimaal twee andere soortgenoten gehouden worden. Het houden van één rat is dan ook uit den boze, en hoewel twee beter is, vinden ze het met z’n drieën significant leuker als ze kunnen kiezen.

Inrichting
Ratten zijn slimme dieren en houden er van als er veel te doen is in hun verblijf. Naast een paar basisbenodigdheden is voldoende uitdagende verblijfsinrichting ook erg belangrijk.

Voor de basis moet je denken aan: waterbakjes, toiletjes, een loopwiel van minimaal 30cm doorsnede, maar het liefst groter en voldoende comfortabele slaapplekken voor de dieren, zoals hangmatjes en sputnikhuisjes.
Naast deze basis moet er dus ook vele te doen zijn in het verblijf. Het kan bijna niet té vol zijn . Denk aan touwem, oude broeken, tissuedozen leeg of vol, touwen, hangmatten, noem maar op. Ook een graafbak vinden ratten helemaal geweldig! De meeste ratten zullen ook liever graven dan klimmen als ze de keuze hebben en de graafbak groot genoeg is om lekker in te spelen.

Verblijf van 93 x 68 x 144 cm (l x b x h) met graafbak voor vier ratten


Bij Dierdocent

Bij Dierdocent hebben wij vier vrouwelijke ratten wonen in het verblijf op de foto. De dames hebben een graafbak die regelmatig wordt aangevuld indien nodig. Ook wordt het verblijf iedere week opnieuw ingericht. 

Voeding

Ratten zijn echte alleseters. Bijna letterlijk. Ze eten bijvoorbeeld niet alleen graag rattenvoer maar ook onder andere (levende) insecten, groente, fruit en noten.

Water
Net als bij andere dieren is ook voor ratten toegang tot schoon drinkwater erg belangrijk. Je kan er voor kiezen het aan te bieden in een fles, maar ook uit waterbakjes kunnen ze prima drinken. Water bakjes drinken vaak wel fijner voor de dieren maar worden wel sneller vies, omdat ratten het fijn vinden om zich te wassen met het water. 

Brok en/of mengvoer
Er zijn verschillende soorten voeding die jij jouw ratten kan geven. Zo zijn er brokken op de markt van een zogenoemd compleet voer waar alles in zit wat ratten nodig hebben. Ook kan je kiezen voor een hoogwaardig mengvoer om hun gevarieerde natuurlijke dieet na te bootsen. Denk bijvoorbeeld aan mengvoeren van particulieren en/of kleine bedrijven gebaseerd op het “scuttling gourmet” voor ratten. Let er wel op dat de ratten alle onderdelen van het mengvoer eten, en niet allen de lekkerste dingen er uit pakken.

Waar jouw ratjes vinden

Knaagdierenopvang
Ieder jaar komen veel knaagdieren terecht in de opvang, zo ook ratjes. Hoewel ratjes niet lang leven, verdienen ook zij een liefdevol huisje met rattenvriendjes.  Overweeg dan ook zeker om bij een knaagdierenopvang in jouw buurt te kijken!

Hobbyfokkers
Wil je wel erg graag een jong ratje? Zoek dan naar een betrouwbare hobbyfokker in de buurt! Zij kunnen veel vertellen over hun dieren, hun afkomst en zij kunnen ook vragen beantwoorden die jij nog hebt. 

Dierenwinkels
De laatste, minst aangeraden, plek om ratten te halen zijn dierenwinkels. De dieren hebben vaak een onbekende achtergrond voor de winkel en zijn niet tot weinig gesocialiseerd / gewend aan mensen. Doe goed onderzoek naar de winkel waar jij jouw ratten wilt halen voordat je ze mee naar huis neemt.

Wil je (bijna) zeker weten wat voor persoonlijkheid de tamme ratjes hebben je in huis haalt? Ga dan eens kijken bij een konijnenopvang in jouw buurt!

Gezondheidszorg

Gezonde rat
Voordat je kan weten of je hamster ziek is, is het belangrijk om te weten hoe een gezonde goudhamster er uit ziet. Een gezonde hamster heeft een schone, glanzende, aaneengesloten vacht, heldere ogen, schone oren, ogen, mond en kont en is actief en oplettend.

Zieke rat herkennen
Een teken van een zieke hamster kan zijn: lusteloosheid; niet willen eten; niet willen bewegen / niet soepel kunnen bewegen; het hebben van natte, vuile ogen / oren / mond / kont; het hebben van kale plekken in de vacht.
Heb jij het vermoeden dat jouw hamster zich anders dan normaal gedraagt en misschien ziek is? Bel dan altijd een dierenarts voor advies.

Rat met een abces op haar wang van een ontstoken wondje van het stoeien

Gezwellen en kanker in ratten
Ratten zijn voor lange tijd gebruikt om kankeronderzoek op te doen. De lab ratten zijn daarom gefokt om kanker te krijgen. In onze tamme ratten is de aanleg om (kwaadaardige) gezwellen te ontwikkelen helaas nog steeds aanwezig. Controleer daarom regelmatig jouw ratjes op gezwellen en bulten en neem z.s.m. contact op met een ratkundige dierenarts als je een gezwel vind.

Bronnen

  • Eigen ervaring en kennis
  • LICG. (2021). Opgehaald van Rat: https://www.licg.nl/konijnen-en-knaagdieren/rat/
  • Patterson-Kane, E. (2004). Opgehaald van Short communication: rat’s demand for group size https://www.academia.edu/2683365/Short_communication_rats_demand_for_group_size
  • Schweinfurth, M. (2020). Opgehaald van The social life of Norway rats (Rattus norvegicus): https://elifesciences.org/articles/54020#
  • Tammeratten.nl (onbekend). Opgehaald van Ratten variëteiten: http://rattenvarieteiten.nl/
  • Wagenaar, K. (onbekend). Opgehaald van Voeding: https://www.ratterycuddlingcritters.nl/voeding/